Beleidsrenteverhoging in Japan? ● risicovolle beleggingen onder druk ● positief koopadvies voor ASML (+2,6%)

Hoewel het niet vaak voorkomt, kan nieuws uit Japan soms voor opschudding zorgen op de beurs. Denk bijvoorbeeld aan de yen-carry crash in de zomer van 2024. Dat was nog vrij recent: op 5 augustus 2024 verloor de Japanse Nikkei-index maar liefst 12%, omdat de yen plotseling flink in waarde steeg ten opzichte van de dollar.

De effecten van een beleidsrenteverhoging in Japan

De yen werd gebruikt als financieringsmunt vanwege de zeer lage en zelfs negatieve rentes om elders, vaak met een hefboom, te worden ingezet. Meestal in risicovolle beleggingen om een zo hoog mogelijk rendement te behalen. Dat gaat net zo lang goed, totdat het misgaat. Dit gebeurt wanneer de rente in Japan stijgt en/of de yen sterker wordt. In augustus 2024 leidde dit tot hoge volatiliteit op de wereldwijde financiële markten en lagere aandelenkoersen. Ook cryptomunten doken in diezelfde periode omlaag.

Het is dan ook geen verrassing dat toen gisteren de gouverneur van de Bank of Japan, Kazuo Ueda, hintte op een aanstaande renteverhoging de rentes op Japanse staatsobligaties opliepen, de yen sterker werd en koersen van risicovolle beleggingen onder druk kwamen.

De koersdaling van bitcoin, die gisteren ruim 7% onderuit ging, kun je hier niet los van zien. Veel cryptobeleggers doen dit met geleend geld, waaronder de yen. Dat gaat prima zolang de yen zwak blijft en de koersen van beleggingen waarin geïnvesteerd is omhoog gaan. Vergelijk het met een hypotheek en de huizenmarkt: zolang de waarde van de woning stijgt en de rente betaalbaar blijft, is er niets aan de hand.

Japanse rentes al langer in de lift

De Japanse tienjaarsrente is dit jaar gestegen van 1,1% naar 1,85%, bijna een verdubbeling. De Japanse beleidsrente is sinds maart 2024 in drie stapjes verhoogd van -0,1% naar 0,5%. In een week tijd is de kans op een renteverhoging met 0,25% op 19 december gestegen van minder dan 20% naar bijna 80%. Dat maakt beleggers nerveus.

Bij een hogere Japanse rente is het voor Japanners aantrekkelijker om te beleggen in de eigen yen. Speculanten worden ‘gedwongen’ om bij hogere rentes en een sterkere yen hun posities terug te draaien. Krijgen we nu weer een yen-carry crash? Daar ben ik niet zeker van. Wat we wel weten is dat hogere rentes niet gunstig zijn voor obligatiebeleggers en zeker niet voor de waardering van risicovolle beleggingen.

Impact op cryptomunten en Europese markten

Zoals gezegd is de daling van bitcoin en andere cryptomunten die we gisteren zagen dan ook niet zo vreemd in deze context. De yen werd gisteren slechts 0,5% sterker tegenover de dollar, maar hogere rentes op Japanse staatsobligaties duwden de rentes op eurostaatsobligaties mee omhoog.

De financiële markten zijn zo met elkaar verweven dat bewegingen waar ook ter wereld overal gevolgen hebben. De Duitse tienjaarsrente steeg met 6 basispunten naar 2,75%. We verwachten dat deze de komende twaalf maanden verder zal oplopen richting 3% en daarna nog iets verder omhoog zal gaan.

De meeste Europese beurzen eindigden op de eerste dag van de laatste maand van het jaar in de min. De Stoxx Europe 600-index sloot 0,2% lager. Aandelen uit de sector industrie (-1,1%) droegen de rode lantaarn. Defensieaandelen, waaronder Rheinmetall (-2,2%), lagen onder druk door hoop op een vredesplan voor Oekraïne. De DAX-index sloot in Frankfurt 1% lager. De Amsterdamse AEX-index was een positieve uitschieter met een winst van 0,45%, gesteund door zwaargewicht ASML (+2,6%) dat een koopadvies kreeg van zakenbank JP Morgan met koersdoel € 1.100.

Rentes op Amerikaanse staatsobligaties lopen op

Op Wall Street zagen we rentes op Amerikaanse staatsobligaties ook oplopen. De tienjaarsrente steeg met 7 basispunten naar 4,09%, de tweejaarsrente steeg 4 basispunten naar 3,53% in het kielzog van rentes in Japan en Europa. Best opvallend, omdat Amerikaanse macrocijfers eerder aanleiding gaven voor lagere rentes.

De S&P Global US Manufacturing PMI kwam volgens definitieve cijfers iets hoger uit op 52,2 punten in november (was 51,9), maar de ISM Manufacturing-index daalde onverwacht van 48,7 naar 48,2 punten. Analisten rekenden op een stijging naar 49 punten. Vooral de deelindices voor nieuwe orders en werkgelegenheid vielen tegen. Je zou dan verwachten dat rentes juist zouden dalen.

Beleggers houden rekening met ‘hawkish cut’

Het feit dat dit gisteren niet gebeurde, zou erop kunnen wijzen dat beleggers rekening houden met een ‘hawkish cut’ van de Amerikaanse centrale bank, de ‘Fed’: een renteverlaging van 0,25%, die al volledig is ingeprijsd, met een opmerking van Fed-baas Jerome Powell dat ze even op de pauzeknop drukken om eerst meer nieuwe macro-economische data te evalueren. Daar zouden beleggers wel eens ontevreden op kunnen reageren. Dat zullen we volgende week zien.

Gisteren werd er op de beurs in New York wat winst genomen en sloten de S&P 500-index (-0,5%), de Nasdaq (-0,4%) en de Dow (-0,9%) allemaal lager. Bitcoinbedrijf Strategy verloor ruim 3% door zorgen over hun belang en tegenwaarde in Bitcoins. Zolang de koers van Bitcoin stijgt, is er niets aan de hand, maar o wee als deze de andere kant op gaat…

Beleggers kijken uit naar het rentebesluit van de Fed

Vanmorgen kunnen beleggers weer even ademhalen. Rentes op Japanse staatsobligaties dalen licht, de yen wordt iets zwakker (-0,3%) op 155,8 tegenover de dollar en bitcoin herstelt 2,5%. Houd er rekening mee dat de volatiliteit op de financiële markten in de laatste weken van het jaar hoog kan zijn.

Volgende week is het rentebesluit van de Fed, de week erna volgt de Bank of Japan. Speculanten zullen deze momenten aangrijpen om bewegingen te initiëren, wat in deze tijd van het jaar minder moeilijk is bij opdrogende handelsvolumes. Laat je er niet door (mis)leiden en houd je aan je beleggingsplan. Misschien ontstaan er ook weer mooie kansen.

Op de Aziatische beurzen keert de rust vanmorgen weer wat terug. De Nikkei-index is in Tokio onveranderd gesloten. De Hang Seng-index schommelt rond het slot van gisteren, de CSI 300-index levert 0,6% in. De beurs van Taiwan is 0,8% hoger gesloten en de Kospi-index wint 1,9%.

Agenda van vandaag

De futures (termijncontracten) op de Amerikaanse aandelenindices noteren op het moment van schrijven licht lager en wijzen op een iets lagere opening van Wall Street vanmiddag. De Europese aandelenbeurzen zullen naar verwachting vlak tot licht hoger van start gaan.

Op de agenda van vandaag staan onder andere Nederlandse inflatiecijfers van november en inflatiecijfers van de eurozone. Voor de eurozone wordt een niveau van 2,1% op jaarbasis verwacht, gelijk aan de stijging in oktober. Voor de kerninflatie wordt 2,4% verwacht, ook gelijk aan oktober. Dat zal voor de Europese Centrale Bank geen reden zijn om op 18 december de beleidsrente aan te passen.

Goed om te weten

Beleggen brengt risico’s en kosten met zich mee. Je kunt jouw inleg of een deel hiervan verliezen. Lees meer over de risico's van beleggen.

Deze publicatie is opgesteld namens ING Bank N.V., en slechts bedoeld ter informatie. ING Bank N.V. betrekt haar informatie van betrouwbaar geachte bronnen en heeft alle mogelijke zorg betracht om ervoor te zorgen dat ten tijde van de publicatie de informatie waarop zij haar visie in deze publicatie heeft gebaseerd niet onjuist of misleidend is. ING Bank N.V. geeft geen garantie dat de door haar gebruikte informatie accuraat of compleet is. De informatie in deze publicatie kan gewijzigd worden zonder enige vorm van aankondiging. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze publicatie. Overneming van gegevens uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr. 33031431, en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V.